thể chế hóa chính sách kinh tế bên ngoài

Ngay sau khi thống nhất quốc gia, các nhà lãnh đạo đảng cao cấp và nhà nước đã cân nhắc việc huy động đầu tư nước ngoài khi nước này phải đối mặt với những hạn chế về ngân sách và cơ sở hạ tầng bị chiến tranh tàn phá. Vào tháng 4 năm 1977, Phạm Van Dong,  Sau đó là Chủ tịch Hội đồng Bộ trưởng, đã ký Nghị định số 115-CP ban hành các quy định về đầu tư nước ngoài. Điều này đánh dấu nền tảng pháp lý đầu tiên thể chế hóa chính sách kinh tế bên ngoài, với các quy định chi tiết về các lĩnh vực, đối tác, hình thức đầu tư, thời hạn, quản lý vốn, kế toán, thống kê, thủ tục đầu tư, giải thể và giải quyết tranh chấp.

Tổng thư ký của Đảng tại Lam gặp gỡ các nhà lãnh đạo của các tập đoàn lớn của Hàn Quốc trong chuyến thăm tiểu bang của ông đến Hàn Quốc vào tháng 8 năm 2025. (Ảnh: VNA)

Các quy định đầu tư nước ngoài năm 1977 đã mở ra một chương mới về phát triển kinh tế bên ngoài Việt Nam, nhằm mục đích đa dạng hóa và đa phương hóa. Tuy nhiên, do hoàn cảnh quốc tế không thuận lợi, tài liệu đã không mang lại kết quả mong đợi. Năm 1984, Bộ Chính trị đã quyết định bổ sung và cải thiện chính sách, hướng tới một luật đầu tư toàn diện. Sau các cuộc thảo luận sâu rộng, vào ngày 29 tháng 12 năm 1987, Quốc hội thứ tám đã thông qua luật về đầu tư nước ngoài vào Việt Nam, một luật mang tính bước ngoặt được mở ra trong một kỷ nguyên mới của FDI thu hút.

Kể từ đó, luật về đầu tư nước ngoài đã trải qua một số sửa đổi và bổ sung vào năm 1990, 1992, 1996, 2000, 2005, 2014 và 2020, khiến nó ngày càng cởi mở, hấp dẫn và phù hợp với các thông lệ quốc tế. Các nhà đầu tư nước ngoài đã thấy dễ dàng hơn khi vận hành, dẫn đến sự gia tăng mạnh mẽ trong FDI đã đóng góp đáng kể cho động lực cải tạo của đất nước.

nâng cao chất lượng đầu tư nước ngoài

Khung đầu tư được cải thiện đã giúp Việt Nam chính thức gia nhập Tổ chức Thương mại Thế giới (WTO) vào ngày 11 tháng 1 năm 2007 và sau đó tham gia vào một loạt các hiệp định thương mại tự do (FTA). Mỗi sửa đổi của pháp luật đã được liên kết chặt chẽ với các chỉ thị của đảng, điều kiện trong nước và xu hướng quốc tế.

Năm 2019, Bộ Chính trị đã ban hành Nghị quyết 50-NQ/TW về các định hướng để cải thiện các tổ chức và chính sách để nâng cao chất lượng và hiệu quả của hợp tác đầu tư nước ngoài đến năm 2030. Nghị quyết tăng cường khả năng cạnh tranh, đưa môi trường kinh doanh của Việt Nam vào nhóm ASEAN-3.

Năm 2005, Quốc hội đã thông qua luật đầu tư, áp dụng cho cả đầu tư trong và ngoài nước, tạo ra một sân chơi bình đẳng, đơn giản hóa các thủ tục và tạo điều kiện cho hội nhập quốc tế. Do đó, FDI đã mang lại không chỉ vốn mà cả công nghệ, chuyên môn quản lý và mở rộng thị trường, trở thành động lực chính của sự tăng trưởng.

Trong gần bốn thập kỷ thu hút FDI (1987 Hàng2025), Việt Nam đã liên tục tìm kiếm vốn nước ngoài để phục vụ các mục tiêu phát triển kinh tế xã hội chiến lược. Ưu tiên đã được dành cho các dự án có nội dung công nghệ cao, cho phép các công ty trong nước tiếp thu công nghệ hiện đại và thực tiễn quản lý tiên tiến, tăng cường năng lực sản xuất.

Thủ tướng Phạm Minh Chinh nhận Tim Cook, CEO của Apple, vào tháng 4 năm 2024. (Ảnh: VNA)

FDI cũng đã được hướng tới các lĩnh vực hỗ trợ tái cấu trúc kinh tế, thúc đẩy công nghiệp hóa và hiện đại hóa, và chuyển nền kinh tế từ nông nghiệp sinh hoạt sang ngành công nghiệp và dịch vụ có giá trị cao. Các dự án FDI đã tạo ra hàng triệu việc làm, tăng mức sống và đóng góp cho phúc lợi xã hội và ổn định kinh tế.

Quan trọng không kém, Việt Nam liên kết FDI hấp dẫn để tăng cường tính độc lập và khả năng phục hồi kinh tế, đảm bảo rằng vốn nước ngoài phục vụ phát triển bền vững trên toàn quốc.

Công nhân gói vải thiều để xuất khẩu. (Ảnh: VNA)

Trong tám tháng đầu năm 2025, Việt Nam đã thu hút 26,14 tỷ USD vào đầu tư trực tiếp nước ngoài (FDI), tăng 27,3% so với năm trước, mức cao nhất kể từ năm 2009 mặc dù đã tăng 3 Trên toàn cầu theo tài chính thương hiệu, tăng từ 47 chỉ một thập kỷ trước.

Để kênh FDI vào các khu vực ưu tiên, Việt Nam đang thực hiện các biện pháp quyết định theo Chiến lược hợp tác đầu tư nước ngoài trong năm 2021, 2030, tập trung vào chất lượng dự án, đặc biệt là trong các lĩnh vực ưu tiên.

Các nỗ lực bao gồm cải thiện các tổ chức, cung cấp các chính sách ưu tiên, thiết lập các quỹ hỗ trợ đầu tư, phát triển các trung tâm tài chính quốc tế và tăng cường đầu tư vào cơ sở hạ tầng giao thông và năng lượng.

Alexander Ziehe, chủ tịch Hiệp hội doanh nghiệp Đức tại Việt Nam, ca ngợi các cải cách cơ sở hạ tầng của đất nước và môi trường đầu tư minh bạch của nó, tin rằng các yếu tố này sẽ tăng cường hơn nữa sự hấp dẫn của Việt Nam đối với FDI chất lượng cao, chất lượng cao, đặc biệt là trong các lĩnh vực mà các doanh nghiệp Đức có sức mạnh.

Cùng với các ưu đãi về thuế, đất đai và cơ sở hạ tầng, việc hợp lý hóa các thủ tục hành chính nhằm mục đích tối đa hóa sự thuận tiện cho các doanh nghiệp nước ngoài.

Tại các cuộc họp gần đây với các nhà đầu tư nước ngoài, Phó Thủ tướng Nguyễn Chi Dung nhấn mạnh rằng Việt Nam đang ưu tiên FDI chọn lọc, tập trung vào các lĩnh vực chiến lược như cơ sở hạ tầng, khoa học và công nghệ, đổi mới, chuyển đổi kỹ thuật số, công nghệ sinh học

Nhờ một khung pháp lý được cải thiện dần dần, ngay cả khi Việt Nam chưa phát triển một thị trường hoạt động đầy đủ vào cuối những năm 1980, các nhà đầu tư nước ngoài có thể tiến hành kinh doanh với sự tự tin trong môi trường không khác nhiều so với các nền kinh tế thị trường lâu đời ./. VNA